Świętokrzyski Szlak Architektury Drewnianej

Opis

  fot. Urszula Lubczyńska-Gładka 

 

Przez powiat jędrzejowski przechodzi część Świętokrzyskiego Szlaku Architektury Drewnianej na który składają się drewniane zabytkowe kościoły i dzwonnice. Naszą podróż po zabytkowych kościołach zaczniemy od Jędrzejowa z którego wyjeżdżamy drogą nr 728 do Rembieszyc, gdzie znajduje się Kościół parafialny p.w. Piotra i Pawła. Kościół stoi w środku wsi, przy skrzyżowaniu dróg. 
Z Rembieszyc, przez Wolę Tesserową i Mieronice dojeżdżamy do Małogoszcza, gdzie możemy zobaczyć drewnianą dzwonnicę przy Kościele parafialnym p.w. Wniebowzięcia NMP. Kościół stoi w centrum Małogoszcza, na wschód od rynku. Dzwonnicę usytuowano w północno wschodnim narożniku przykościelnego cmentarza. Jest ona piętrowa. Ma proporcje zbliżone do sześcianu i na elewacjach jest wyraźnie rozdzielona gontowym daszkiem, wspartym na wypuszczonych z trzonu belkach. Pięterko, przeznaczone na dzwony, jest o połowę niższe, całość nakrywa gontowy, namiotowy dach, którego okap ma wysięg jak rozdzielający daszek. Obecną dzwonnicę "Katalog zabytków" datuje na połowę XIX w.
 Z Małogoszcza kierujemy się na zachód drogami lokalnymi przez Żarczyce i Węgleszyn do Oksy, a z tamtąt do Nagłowic (tu w dworku znajduje się Muzeum Mikołaja Reja). Stąd jedziemy na południe do Rakoszyna. Tu możemy obejrzeć Kościól parafialny p.w. św. Stanisława biskupa. Kościół stoi w środku wsi, po zachodniej stronie drogi. Z Rakoszyna niedaleko w kierunku południowym do Trzcińca.
W Trzcińcu zwiedzamy Kościół parafialny p.w. Podwyższania Krzyża Św. Kościół stoi w środku wsi, przy skrzyżowaniu. Z Trzcińca kierujemy się drogami lokalnymi na zachód (po drodze można obrjrzeć ruiny pałacu w Rożnicy). Dalej podążamy w tym samym kierunku do Słupi, a potem przez Raszków jedziemy do Obiechowa.
W Obiechowie oglądamy Kościół parafialny p.w. Nawiedzenia NMP. Kościół stoi w środku wsi przy drodze. Z Obiechowa jedziemy przez Krzelów do Sędziszowa. Stąd w kierunku Wodzisławia, przed którym skręcamy na prawo do Mieronic.
W Mieronicach możemy zobaczyć dzwonnicę przy Kościele parafialnym p.w. św. Jakuba apostoła. Kościól stoi po północnej stronie drogi Wodziasław-Klimontów. Dzwonnica usytuowana jest na zachód od kościoła. Datowana jest na wiek XVIII, ale biorąc pod uwagę zastosowane w niej formy może być przynajmniej o stulecie starsza. Należy ona do tzw. dzwonnic obronnych. Jest piętrowa i ma konstrukcję słupowo-ryglową. Dolna kondygnacja trzonu ma ściany mocno nachylone i pozbawione otworów. Piętro ("izbica") jest zdecydowanie wysunięte nad górne partie trzonu, ale nie szersze niż jego podstawa. Jego dolne partie są szalowane, dołem zakończone "koronkowo", zaś górne - stanowią otwartą galerię. dach jest czterospadowy, pobity gontem i zwieńczony krzyżem, a niemal tak wysoki jak jej trzon. Z Mieronic jedziemy do Wodzisławia. Tu skręcamy w lewo w drogę E77. W miejscowości Mierzawa skręcamy w lewo do Krzcięcic.
W Krzcięcicach znajduje się dzwonnica przy Kościele parafialnym p.w. św. Prokopa. Kościól stoi w środku wsi, po południowej stronie drogi. Obecna dzwonnica datowana jest na XVIII w. Jest czworoboczna, dwukondygnacyjna, ościanach lekko nachylonych. Ma konstrukcję słupkowo-ryglową, osłoniętą szalunkami. Na pięterku, gdzie umieszczono dzwony, znajdują się otwory głosowe - po dwa w każdej ścianie. Dzwonnicę nakrywa dość wysoki, namiotowy dach z gontowym pokryciem. Jeden z dzwonów pochodzi z początków XVI stulecia. Z Krzcęcic wracamy do drogi E77, gdzie skręcamy w lewo. W Potoku skręcamy w prawo i drogą lokalną dojeżdżamy do Mierzwina.
 W Mierzwinie oglądamy dzwonnicę przy Kościele parafialnym p.w. śś. Piotra i Pawła. Kościół stoi przy drodze do Imielna, po jej wschodniej stronie. Dzwonnica datowana jest na 2 połowę XVIII wieku, nie jest więc zapewne pierwszą . Stoi w linii ogrodzenia, frontem na północ, ku kościołowi. Ma konstrukcję słupkowo-ryglową obudowaną szalunkami. Jej plan jest kwadratem. Ma ona dość potężny, dwukondygnacyjny trzon o ścianach na dzwony, oddzielona jest niezbyt wydatnym gzymsem. W każdej ze ścian ma duże, zamknięte półkoliście otwory głosowe. Także otwór drzwiowy zamknięty jest półkoliście. Gzyms i okap dzwonnicy są silnie wysadzone. Najpiękniejszym elementem jest jej dach. Na czterospadowym dachu umieszczony jest ośmioboczny, cebulasty hełm, na którym stoi rkadowa latarnia, z kopułką i sterczyną z krzyżem. dachy pokryte są biało-srebrną ocynkowaną blachą. Z Mierzwina wracamy drogą lokalną do drogi nr 768, gdzie skręcamy w prawo w kierunku Jędrzejowa (tu warto zwiedzić klasztor cysterski i Muzeum im. Przypkowskich). Stąd w kierunku północnym drogą E77 dojeżdżamy do Mnichowa.
W Mnichowie zwiedzamy Kościół parafialny p.w. św. Szczepana diakona(który niewątpliwie jest perełką regionu). Kościół stoi przy drodze E77, po jej schodniej stronie. Kościołowi towarzyszy dzwonnica. wzniesiono ją na zachód od kościoła, na jego głównej osi. Ma konstrukcję słupowo-ryglową. Dolna część trzonu ma ściany lekko pochyle, górna - pionowe. są one oszalowane. Dolny trzon od górnego oddziela pulpitowy, ośmiopołaciowy daszek. Całość zwieńczona jest ośmiopołaciowym dachem, ktry przechodzi w cebulasty hełm. Z mnichowa w dalszym ciągu jedziemy drogą E77 do miejscowości brzegi. Tu skręcamy w prawo (po drodze warto zatrzymać się w zamu rycerskimw Sobkowie). Stąd drogą lokalną dojedziemy do Chomentowa.
W Chomentowie zwiedzamy drewniany Kościół parafialny p.w. św. Marii Magdaleny. Kościół stoi w środku wsi, na północ od szosy do Sobkowa.