Gmina Słupia Jędrzejowska

Opis

Gminę Słupia utworzono na mocy ukazu carskiego w 1864 r. Miejscowości, które wchodzą w jej obręb istniały oczywiście już o wiele dawniej, o czym świadczą wzmianki historyczne, dotyczące na przykład parafii słupskiej i obiechowskiej pochodzące z XIV w.
Ze wsi Sprowa wywodził się jeden z najznamienitszych rodów w XIV i XV-wiecznej Małopolsce: Odrowążów-Sprowskich. Ród ten wydał wielu dostojników państwowych i kościelnych. Najsłynniejszym bodaj był Jan ze Sprowy (zm. 1448), który prowadził trzecią chorągiew nadworną w czasie bitwy pod Grunwaldem.

Gmina Słupia Jędrzejowska położona jest w południowo – zachodniej części województwa świętokrzyskiego, w obrębie Płaskowyżu Jędrzejowskiego. W jej skład wchodzi 14 sołectw. W każdej wsi znaleźć można zabytki świadczące o bogatej przeszłości, a także usłyszeć wciąż żywe, przekazywane z pokolenia na pokolenie opowieści historyczne i legendy związane z tymi miejscami.
W Słupi znajduje się Urząd Gminy, który mieści się w XVIII-wiecznym ziemiańskim dworze. Pomimo współczesnego wyposażenia wnętrz można w nim podziwiać m.in. piece z pięknymi porcelanowymi kaflami czy kunsztownie wykute w metalu schody. W Słupi w czasie II wojny światowej intensywnie rozwijało się tajne nauczanie, które zaowocowało utworzeniem jedynej w południowej Polsce filii Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Na polach Wywły, Hebdzie i Rawki 6 czerwca 1794 r. Tadeusz Kościuszko stoczył bitwę (znaną jako bitwa pod Szczekocinami) z wojskami rosyjskimi i pruskimi. Wydarzenie to upamiętnia kopiec – mogiła kosynierów znajdujący się na polach Wywły. Natomiast we wsi Sobiechów w czasie powstania styczniowego została stoczona bitwa Chmieleńskiego z Moskalami. Godny obejrzenia jest tu modrzewiowy kościół z XVII w. Pamiątką przeszłości jest także dwór w Ratoszynie. W latach 50. XX w. we wsi Rożnica został reaktywowany Uniwersytet Ludowy pod przewodnictwem wybitnego pedagoga Waldemara Babinicza. Siedziba uniwersytetu znajdowała się w pałacu z pocz. XX w., otoczonym parkiem z licznym starodrzewem. Wychowankowie Babinicza docierali do najodleglejszych miejsc Kielecczyzny, daj ludziom radość i możliwość kontaktu z polską twórczością literacką poprzez różnego rodzaju przedstawienia i spektakle teatralne. Gośćmi Uniwersytetu Ludowego w Rożnicy byli znakomici literaci, artyści i naukowcy, m.in. Julian Przyboś, Stanisław Wygodzi, Władysław Broniewski, Igor Newerly, Ernest Bryll.
Obecnie gmina Słupia Jędrzejowska to przede wszystkim ok. 100 km dróg, wybudowanych w latach 90. XX w., piękne szkoły, dobra łączność telefoniczna. W Słupi znajduje się jedyna w województwie świętokrzyskim Stacja Doświadczalna Oceny Odmian, zajmująca 130 ha gruntów, w tym na 9 ha prowadzone są doświadczenia na roślinach zielonkawych i pastewnych. Gmina ma typowo rolniczy charakter, jej położenie z dala od zanieczyszczeń wielkich fabryk czy zakładów przemysłowych sprawia, że jest czysta ekologicznie. Systematycznie rozwija się tutaj ruch agroturystyczny. Przepływająca przez południową część gminy rzeka Pilica jest wymarzonym miejscem dla wędkarzy i amatorów kąpieli. Zdrowa żywność, czyste powietrze, zabytkowe obiekty i przede wszystkim gościnność gospodarzy zachęcają turystów do zwiedzania tego uroczego zakątka.