Małopolski Instytut Kultury, Samorząd Województwa Małopolskiego, Gospodarze obiektów zapraszają na XVII edycję Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego (www.dnidziedzictwa.pl), w ramach których co roku, podczas dwóch majowych weekendów, można nieodpłatnie zwiedzać kilkanaście wybranych obiektów. 

Tematem tegorocznej edycji wydarzenia będzie czas – jedna z uniwersalnych kategorii miary otaczającego nas świata. Czas jest doświadczeniem powszechnym, łączy się z pojmowaniem świata przez daną epokę, świadomością ludzi, rytmem życia, obrzędami, a także architekturą. Podczas Dni Dziedzictwa będzie nas również interesował, jak zawsze, czas historyczny zatrzymany w pokazywanych przez nas zabytkach. Zastanowimy się nad czasem: słonecznym, astronomicznym, kalendarzowym, mierzonymi za pomocą gnomonów, zegarów, kalendarzy. Przyjrzymy się także rytmom przyrody, ludowemu kalendarzowi obrzędowemu. 

W 2015 roku w ramach Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego podczas dwóch weekendów (16–17 maja, 23–24 maja) zaprezentujemy 10 zabytków, zlokalizowanych na 4 trasach zwiedzania: dwóch krakowskich (obydwa weekendy), zachodniej (16–17 maja) i północnej (23–24 maja). 

23–24 maja 2015 (trasa północna)

Na trasie północnej zostanie zaprezentowana kaplica pw. Nawiedzenia i Zwiastowania NMP w Dalewicach (Dalewice, powiat proszowicki), która od początku swego istnienia należała do parafii w Niegardowie, pełniąc rolę kościoła filialnego. Pierwsza budowla została zniszczona, prawdopodobnie przez kalwinów, w latach sześćdziesiątych XVI wieku. Obecna świątynia pochodzi z połowy XVII wieku i, co ciekawe, do naszych czasów przetrwała bez zasadniczych zmian architektonicznych. To, co jednak najpiękniejsze i najcenniejsze, kryje się w jej wnętrzu. Sufit i ściany pokrywa polichromia pochodząca z drugiej połowy XVII wieku. Na szczególną uwagę zasługują wielkoformatowe przedstawienia postaci świętych. 

Podczas weekendu 23–24 maja chętni będą mogli zwiedzić na co dzień niedostępną kaplicę w towarzystwie przewodnika, historyka sztuki bądź konserwatora malowideł ściennych. 23 maja odbędzie się w Dalewicach uroczyste wręczenie Nagrody Województwa Małopolskiego im. M. Korneckiego za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ochrony i opieki nad zabytkami architektury drewnianej Małopolski. Wydarzeniu będzie towarzyszyć koncert Bogumiły Gizbert-Studnickiej i Pauliny Tkaczyk.

Książ Wielki, położony przy trasie Kraków – Kielce, to kolejne miejsce, do którego zapraszamy Państwa podczas tegorocznej edycji Dni Dziedzictwa. To właśnie tu, na wzgórzu otoczonym drzewami i stawami, znajduje się jeden z ciekawszych zabytków doby renesansu w Małopolsce – zespół pałacowy w Książu Wielkim (ul. W. Witosa 10, Książ Wielki, powiat miechowski), na który składają się, oprócz samego pałacu, także dwa pawilony: kaplica pw. św. Piotra Apostoła i św. Zofii, dawna biblioteka, a także pozostałości dawnego ogrodu, który liczył sześć poziomów. Podziwiając architekturę założenia, ma się wrażenie, że czas zatrzymał się tu w sposób wyjątkowy. Okazała rezydencja odsyła nas swą formą do momentu, w którym w sztuce powrócił klasyczny zachwyt symetrią, harmonią i proporcją. 

Po obiekcie oprowadzą zwiedzających gospodarz miejsca Wioletta Kozłowska oraz historyk sztuki i archeolog Monika Kamińska. Dzieci będą mogły wziąć udział w warsztatach architektonicznym i tańców renesansowych. Dodatkową atrakcją będzie wycieczka (obowiązuje rezerwacja) szlakiem I Kompanii Kadrowej, która wyruszy z Krakowa, przez Michałowice, Słomniki, Miechów do Książa Wielkiego. 

A na koniec zapraszamy do Muzeum im. Przypkowskich w Jędrzejowie (pl. T. Kościuszki 7–8, Jędrzejów, powiat jędrzejowski, województwo świętokrzyskie), w którym pojęcie czasu nabiera szczególnego znaczenia. To właśnie z zainteresowania astronomią i gnomoniką zrodziła się pasja i niezwykła kolekcja zegarów słonecznych rodziny Przypkowskich. Początki obecnej ekspozycji astronomiczno-gnomonicznej sięgają 1895 roku. Feliks Przypkowski, z zawodu lekarz, z zamiłowania astronom, gromadził zabytkowe instrumenty astronomiczne, zegary, książki. 

Przybywając do Jędrzejowa, będą mogli Państwo nie tylko obejrzeć jedną z najbogatszych kolekcji zegarów słonecznych na świecie, ale także w sposób doświadczalny poznać możliwości gnomoniki. W ramach XVII Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego, po uprzedniej rezerwacji, chętni będą mogli zwiedzić mieszkanie rodziny Przypkowskich i podziwiać kolekcję zegarów słonecznych niegdyś do nich należących. Szczególną atrakcją będzie możliwość zwiedzenia biblioteki i prezentacja wybranych dzieł z zakresu gnomoniki. W niedzielę 24 maja, w zrekonstruowanym niedawno Ogrodzie Czasu, odbędzie się piknik gnomoniczny, podczas którego astronom Rafał Zaczkowski opowie m.in. o praktycznym zastosowaniu zegarów słonecznych – jędrzejowskich „słoneczników”, a dzieci będą mogły wziąć udział w warsztatach dotyczących zegarów i czasu. 

Już po raz czwarty wydarzeniu towarzyszyć będzie bezpłatna publikacja autorstwa Katarzyny Kobylarczyk, dziennikarki i reportażystki. Książkę będzie można otrzymać wraz z pamiątkową pieczątką w punktach informacyjnych przy wszystkich obiektach tegorocznych Małopolskich Dni Dziedzictwa Kulturowego. 

Szczegółowe informacje na stronie internetowej: www.dnidziedzictwa.pl

Udział w wydarzeniu jest bezpłatny.

Małopolski Instytut Kultury

Kontakt: dnidziedzictwa@mik.krakow.pl